طرز تهیه رب گوجه خانگی خوشمزه و خوشرنگ با نکات طلایی
رب گوجه فرنگی یکی از پر مصرف ترین ادویه ها در آشپزی است. برای تهیه رب گوجه فرنگی در منزل نیاز به تجهیزات خاصی ندارید و می توانید آن را به راحتی در منزل به چند روش سنتی تهیه کنید. قبلا در مقالات دیگری نحوه نگهداری رب خانگی در فریزر و طرز تهیه سس گوجه فرنگی را در خانه به شما نشان داده بودیم. اما در این مطلب شما را با طرز تهیه رب گوجه فرنگی در منزل و نگهداری طولانی مدت (برای جلوگیری از کپک زدن) آشنا می کنیم.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی سنتی در منزل
ابزارهایی که برای این کار نیاز دارید عبارتند از:
- صافی برای شستن گوجه فرنگی
- یک چاقوی تیز و بزرگ برای بریدن گوجه فرنگی
- سبد صافی برنج برای فیلتر کردن گوجه فرنگی پخته شده
- اجاق گاز قابلمه بزرگ و تک شعله که پلوپز یا اجاق گاز پاسیو نیز نامیده می شود (مطابق تصویر زیر). اگر قصد دارید مقدار کمی رب گوجه فرنگی تهیه کنید، نیازی به پلوپز نیست و می توانید این کار را روی اجاق گاز آشپزخانه انجام دهید.
با این توضیحات به سراغ طرز تهیه رب گوجه فرنگی در منزل می رویم.
مواد لازم برای تهیه رب گوجه فرنگی در منزل
برای خرید گوجه فرنگی برای تهیه رب باید در نظر داشته باشید که از هر 60 کیلوگرم گوجه فرنگی خریداری شده می توان حدود 20 کیلوگرم رب گوجه فرنگی تهیه کرد. پس با توجه به مقداری که نیاز دارید، گوجه فرنگی لازم را خریداری کنید. مقدار مواد ذکر شده در جدول زیر برای تهیه 3 کیلوگرم رب لازم است.
مواد لازم | |
گوجه فرنگی رسیده | 10 کیلوگرم |
نمک | 10 قاشق غذاخوری |
نکته مهم در خرید گوجه فرنگی برای تهیه رب این است که هر چه گوجه فرنگی گوشتی تر باشد، کیفیت و کمیت رب بهتر است. پس هنگام خرید گوجه فرنگی به این نکته توجه داشته باشید. برای تهیه رب گوجه بهتر است از گوجه فرنگی گوشتی و قرمز استفاده کنید. گوجه فرنگی گلخانه ای برای پخت رب مناسب نیست زیرا نازک و بدون گوشت است.
دستور تهیه رب گوجه فرنگی در خانه به روش سنتی
ابتدا باید گوجه فرنگی ها را تمیز کرده و خوب بشویید و پوست آن را بگیرید. اگر قسمت های آسیب دیده گوجه فرنگی وجود دارد، آنها را بردارید.
1. گوجه ها را خوب می شوییم و در آبکش می گذاریم تا خوب خشک شوند.
2. قسمت سبز گوجه فرنگی (قسمتی که گوجه فرنگی را به گیاه متصل می کند) جدا کرده و دور بریزید و گوجه فرنگی را با چاقو به چهار قسمت برش دهید. در این مرحله بهتر است از دستکش یکبار مصرف برای محافظت از پوست دست خود استفاده کنید. زیرا گوجه فرنگی اسیدی است و می تواند پوست دست شما را تحریک کند و بسوزاند.
اگر گوجه های شما آبدار هستند و آب زیادی دارند می توانید قسمت آبدار و دانه های وسط آن را بردارید. به این ترتیب رب غلیظ تر می شود و سریعتر آماده می شود.
3. گوجه فرنگی های خرد شده را داخل قابلمه بریزید و بدون اینکه آب اضافه کنید روی آتش بگذارید و گوجه ها را حرارت دهید تا بجوشد. در نظر داشته باشید که در حین جوشاندن خود گوجه فرنگی آب را پس می دهد و آب مورد نیاز برای جوشاندن از این طریق صرفه جویی می شود. هر دو دقیقه یکبار هم بزنید تا نچسبد.
توجه: همانطور که گفته شد، گوجه فرنگی باید حرارت داده شود تا زمانی که بجوشد. بنابراین از گرم کردن بیش از حد گوجه فرنگی خودداری کنید.
4. حالا قابلمه را از روی حرارت بردارید و بگذارید کمی خنک شود. هنگامی که گوجه فرنگی ها به اندازه کافی خنک شدند تا در کاسه قرار گیرند، آنها را با دست له کنید تا فرآیند له کردن کامل شود.
5. حالا باید درب قابلمه را حدود 30 ساعت بگذارید تا ترکیب شما به اصطلاح تثبیت شود.
6. بعد از مدت زمان ذکر شده به داخل قابلمه رفته و با استفاده از “سبد صافی برنج” گوجه ها را صاف کنید تا عصاره گوجه فرنگی تهیه شده از دانه و پوست آن جدا شود.
7. برای تکمیل تهیه رب خانگی باید دوباره عصاره آماده شده را داخل قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید تا آب آن تبخیر شود. در این مرحله اجازه دهید رب گوجه فرنگی به غلظت مناسب برسد. رب گوجه فرنگی به قوام مناسبی رسیده است، بنابراین اگر با قاشق روی آن شیار ایجاد کنید، شیار به سرعت پر نمی شود و مدت زیادی طول می کشد تا پر شود.
توجه: وقتی آبگوشت به جوش آمد آن را مخصوصاً در اواخر پخت هم بزنید و مراقب باشید غرق نشود.
نکته اصلی: نکته اصلی برای رنگ آمیزی رب گوجه فرنگی خانگی کمی قبل از تمام شدن حرارت (حدود نیم ساعت قبل از اتمام آتش) به قابلمه نمک میریزیم. اگر در مراحل اولیه و در پخت اولیه به قابلمه نمک بزنید باعث تیره شدن رب می شود. |
حالا رب گوجه فرنگی شما آماده است و می توانید آن را در شیشه ریخته و نگهداری کنید.
اگر علاقه مند به پخت و پز و تهیه طعم های مختلف گوجه فرنگی هستید، پیشنهاد می کنیم مقاله طرز تهیه سرکه گوجه فرنگی را با ما مطالعه کنید.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی با سبزیجات، برش زدن و مخلوط کردن آنها
از آنجایی که دستگاه های سبزی برش خانگی لوازم نسبتاً ضعیفی هستند، تهیه مقدار زیادی رب گوجه فرنگی با این دستگاه می تواند سرعت تیغه آن را کند کرده یا به آن آسیب برساند. بنابراین، اگر قصد دارید این کار را به مقدار کم (مثلاً 10-5 کیلوگرم) انجام دهید، استفاده از این دستگاه گزینه خوبی است. برای تهیه رب گوجه فرنگی با سبزی خردکن مراحل زیر را دنبال کنید:
1. گوجه ها را خوب شسته و خوب خشک می کنیم.
2. گوجه فرنگی ها را در سبزی کوب بریزید، سپس آنها را خرد کنید تا مخلوطی به دست آید.
3. سپس مخلوط به دست آمده را با استفاده از یک سبد صافی برنج فیلتر کنید تا مغز و پوست آن جدا شود.
4. آب گوجه و گوشت صاف شده را در قابلمه ای بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا آب آن کم کم تبخیر شود.
5. کمی قبل از تمام شدن حرارت نهایی (حدود نیم ساعت قبل از اتمام آتش) به قابلمه نمک اضافه کنید.
تمام مراحل تهیه رب گوجه فرنگی با مخلوط کن شبیه تهیه رب گوجه فرنگی با سبزی خردکن است، تنها نکته ای که در مورد تهیه رب گوجه فرنگی خانگی به این روش وجود دارد این است که نمی توانید مقدار زیادی رب را از این طریق تهیه کنید.
توجه: اگر می خواهید رب را با مقدار زیادی گوجه (مثلا 150-200 کیلوگرم گوجه فرنگی) تهیه کنید، بهتر است خرد کردن و آماده سازی اولیه را با دست انجام ندهید یا از سبزی خردکن و مخلوط کن استفاده کنید. بهترین وسیله برای این کار استفاده از آبمیوه گیری چند کاره یا آبمیوه گیری صنعتی (تصویر زیر) موجود در بازار است. مزیت استفاده از این دستگاه این است که این دستگاه ها به طور خودکار تفاله و پوست گوجه فرنگی های خرد شده را جدا می کنند و نیازی به نرم کردن دستی آنها نیست. |
طرز تهیه رب گوجه فرنگی با روغن در خانه
مواد لازم | |
گوجه فرنگی | 2 کیلوگرم |
روغن مایع یا روغن زیتون | 1 تا 2 قاشق غذاخوری (نصف فنجان) |
نمک | به اندازه لازم |
مراحل تهیه رب گوجه فرنگی:
برای تهیه رب گوجه بهتر است از گوجه فرنگی گوشتی و قرمز استفاده کنید. گوجه فرنگی گلخانه ای برای پخت رب مناسب نیست زیرا نازک و بدون گوشت است.
1- ابتدا باید گوجه فرنگی ها را تمیز کرده و خوب بشویید و پوست آن را بگیرید. اگر قسمت های آسیب دیده گوجه فرنگی وجود دارد، آنها را بردارید.
اگر گوجه های شما آبدار هستند و آب زیادی دارند می توانید قسمت آبدار و دانه های وسط آن را بردارید. به این ترتیب رب غلیظ تر می شود و سریعتر آماده می شود.
2- سپس آن را به قطعات کوچک برش دهید و در مخلوط کن بریزید تا به سس یکدست تبدیل شود. (استفاده از مخلوط کن اختیاری است.)
3- یک قابلمه را روی حرارت زیاد قرار دهید، سپس گوجه فرنگی های له شده را داخل آن بریزید.
4- هر دو دقیقه یکبار هم بزنید تا نچسبد.
5- نصف فنجان روغن زیتون را با یک قاشق چایخوری نمک اضافه کنید. (روغن باعث می شود رب رنگ زیبایی پیدا کند.)
در این مرحله می توانید فلفل قرمز یا هر سبزی را که ترجیح می دهید به رب گوجه فرنگی اضافه کنید. استفاده از ادویه و سبزیجات کاملا اختیاری است.
6- حالا باید گوجه ها را روی حرارت ملایم قرار دهید و هر از چند گاهی هم بزنید تا نچسبد.
7- با گذشت زمان، آب تبخیر می شود و خمیر غلیظ می شود. آب گوجه فرنگی را باید بجوشانید تا غلیظ شود.
توجه داشته باشید که اگر رب شل و آبدار باشد سریع کپک می زند و اگر خیلی سفت باشد طعم سوختگی می دهد.
8- همچنین یک مرحله کاملا اختیاری وجود دارد که می توانید خمیر آماده شده را در سینی فر قرار دهید و حدود دو ساعت در فر با حرارت ملایم قرار دهید. این باعث غلیظ و کاراملی شدن پوره می شود.
9- وقتی رب زیبا و خوش رنگ آماده شد و به غلظت مناسب رسید، آن را در شیشه بریزید.
طرز تهیه رب گوجه فرنگی در آفتاب
مواد لازم | |
گوجه فرنگی | 2 کیلوگرم |
روغن مایع یا روغن زیتون | 1 تا 2 قاشق غذاخوری |
نمک | به اندازه لازم |
مراحل تهیه رب گوجه فرنگی در آفتاب:
1) مرحله اولیه دقیقاً مشابه روش قبلی است. یعنی باید گوجه ها را بشویید و سپس به قطعات کوچک برش دهید.
2) حالا باید روی گوجه ها نمک بریزید.
توجه داشته باشید که برای 50 تا 60 کیلوگرم گوجه فرنگی باید حدود یک کیسه نمک بریزید. این کار را می کنیم تا گوجه ها در مقابل آفتاب پوسیده نشوند و آب خود را از دست ندهند.
3) سپس گوجه فرنگی های خرد شده و نمک زده را در قابلمه بریزید و درب آن را ببندید
می توانید کاسه را باز بگذارید. اما برای جلوگیری از ورود حشرات و گرد و غبار روی گلدان توری بکشید.
4) گلدان را زیر نور آفتاب قرار دهید و هر چند ساعت یکبار آن را حرکت دهید تا پوسیده نشود.
5) باید هر روز سراغ گوجه فرنگی ها بروید و گوجه ها را با دست ورز دهید تا له شوند.
6) بعد از دو سه روز که پوست گوجه فرنگی کاملا جدا شد، گوجه فرنگی ها آماده رب هستند.
7) حالا گوجه ها را در آبکش بریزید تا سس یکدست شود.
8) در این مرحله مانند روش قبل گوجه فرنگی ها را باید روی آتش بگذارید. هر 15 دقیقه رب گوجه فرنگی را هم بزنید تا نچسبد.
وقتی رب شروع به غلیظ شدن کرد و رب را در اطراف پخش کردید، رب گوجه فرنگی شما آماده است!
9) در این مرحله کمی روغن به آن اضافه کنید. در نهایت حرارت را کم کنید تا 10 تا 15 دقیقه دیگر بجوشد تا خوب غلیظ شود.
نکاتی برای جلوگیری از کپک زدن رب گوجه فرنگی
- مهمترین نکته برای جلوگیری از پوسیدگی رب گوجه فرنگی نگهداری آن در جای خنک است. برای بررسی و انجام مراحل اولیه تر، می توانید پس از پر کردن شیشه و سفت کردن درب آن، یک قاشق روغن مایع داخل شیشه بریزید.
- اگر می خواهید رب گوجه فرنگی را برای مدت طولانی نگهداری کنید، می توانید رب را در قالب های یخ بریزید و در فریزر نگهداری کنید.
- قابلمه مسی یا قابلمه چدنی لعابی بهترین نوع برای جوشاندن خمیر است.
حرف آخر
امروزه بیشتر مردم از رب گوجه فرنگی کارخانه ای استفاده می کنند. اما اگر فقط یک بار از رب گوجه فرنگی خانگی استفاده کنید و تفاوت را با رب هایی که از خارج خریداری می کنید احساس کنید، احتمالاً برای همیشه رب گوجه فرنگی خود را در خانه درست خواهید کرد.
قبلا در مقالات دیگری با طرز تهیه انواع رب از جمله رب انار خانگی، خمیر زردآلو، رب آلو ترش و … توصیه می کنیم از این مقالات نیز دیدن کنید.