آشنایی با جاذبه های گردشگری خراسان جنوبی

مجله بست خدمات گردشگری – جاذبه های گردشگری خراسان جنوبی به دلیل موقعیت جغرافیایی در شرق ایران و همجواری با افغانستان با سایر مناطق ایران متفاوت است. خراسان جنوبی آثار طبیعی و تاریخی زیادی دارد و حتی در این استان روستاهای افسانه ای وجود دارد که بازدید از آنها را در برنامه سفر خود مد نظر داشته باشید. بهترین زمان سفر به خراسان جنوبی بهار و پاییز است.

کاخ کولا فرنجی

قلعه کلاه فرنجی بیرجند در حاشیه خیابان شهید مطهری بیرجند واقع شده و اکنون ساختمان استانداری مرکزی بیرجند است. این بنا که امروزه به قلعه کلاه فرنجی معروف است به نام های دیگری چون قلعه حسام الدوله، کاخ بی بی عروس و قلعه سرکار نیز شهرت داشته است. این قلعه متعلق به شاهزاده علم خزیمه بوده که آن را به استان بیرجند اهدا کرده است.

قلعه فرنجی کلاه بیرجند که در 6 طبقه و به سبک زیگورات ساخته شده است، یکی از بناهای برجسته بیرجند است. از 6 طبقه این ساختمان فقط 2 طبقه استفاده شده و بقیه طبقات فقط برای امور رسمی ساخته شده است. این قلعه به شکل شش ضلعی، در قسمت بالا مخروطی شکل و به رنگ سفید است. این بنای تاریخی که زمانی مقر حکومت بوده، یادگار اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه است. شکل اولیه کولارنگی بیرجند دارای دو بادگیر در دو طرف بوده که در بازسازی های بعدی حذف شده است.

بنای قلعه جدا از شکل خاص زیگورات و شش گنبد از چند قسمت مهم تشکیل شده است. قسمت همکف ساختمان با کامل ترین پلان و فضاسازی در این ساختمان جایگاه ویژه ای دارد. محوطه ورودی قلعه در مقابل طبقه همکف ساخته شده و دارای طاق های زیبا و چشمگیری است. تمامی فضاهای ایجاد شده در یک طبقه علاوه بر داشتن تزیینات و تکنیک های تزئینی متفاوت، به گونه ای طراحی شده اند که فضاهای مختلف مانند هشتی ها، گنبدها و اتاق ها توسط راهروهای ارتباطی به یکدیگر متصل می شوند.

فورت فورج

قلعه باشکوه و منحصر به فرد فورج یا قلعه میرزا رفیع خان که خوشبختانه تا حد زیادی از حوادث مخرب طبیعی و دست ساز انسان و دست زمان در امان مانده است، همچون نگینی شاهانه در میان آثار باستانی و تاریخی استان خراسان جنوبی می درخشد. این بنا جزو 10 قلعه مهم تاریخی کشور و یکی از آثار مهم و بزرگ ایران است که علاوه بر جایگاه ملی، قابلیت ثبت در فهرست میراث جهانی را نیز دارد. این قلعه در روستای فورج در پنج کیلومتری شهرستان درمیان در استان خراسان جنوبی قرار دارد.

ماخونیک

روستای ماخونیک یکی از هفت روستای باشکوه جهان است که به سرزمین ایرانی لی لی بوتس معروف است. در این روستا سیگار کشیدن، تماشای تلویزیون و نوشیدن چای بر اساس سنت ها و آداب و رسوم محلی ممنوع است.

حتما تعجب خواهید کرد اگر بدانید جایی در ایران وجود دارد که شبیه لی لی بو است، سرزمین افسانه ای داستان گالیور، روستای ماخونیک که در اطراف شهر سربیشا قرار دارد و به لی لی بو معروف است. به خاطر قصرش وضعیت ساکنانش، اگرچه این روستای کوچک نه تنها به خاطر جمعیت بلندش معروف است، بلکه به دلایل دیگری نیز مشهور است. دلیل وجود روستای ماخونیک در 142 کیلومتری شهرستان بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی، آداب و رسوم و فرهنگ مردم آن است.

مسجد جامع هندووالان

مسجد جامع هندووالان در یکی از شهرهای مرزی خراسان جنوبی قرار دارد. این منظره یکی از بناهای قرن هفتم و هشتم هجری قمری است و قدیمی ترین و جالب ترین قسمت آن گنبد مسجد است که با مهارت خاصی بر روی محوطه ای چهار گوش ساخته شده است. حیاط ستون ها در دو طرف گنبد خانه قرار دارد و سبک پوشش و نورپردازی آن از ویژگی های بارز بنا است.

در واقع مسجد جامع هندووالان یکی از باشکوه ترین بناهای تاریخی و مذهبی شهر مدهام است که بر اساس کتیبه های کوفی کشف شده این اثر تاریخی و مذهبی به قرن هفتم و هشتم هجری قمری برمی گردد. گفته می شود که مسجد مذکور در همان دوران تیمور شاهرخ ساخته شده و در دوره های بعد مورد مرمت و تزئین قرار گرفته است.

کانال روستای فردوس

کانال های بلدی در شهر تاریخی فردوس نشانه نبوغ و خلاقیت انسان است که میراثی از گذشته است. اگرچه قنات ها در سراسر جهان ایران وجود دارد و به سرزمین های دیگر نیز سرایت کرده است، اما هر چه به منطقه مرکزی ایران نزدیک می شویم، تکنولوژی، عظمت و شکوه قنات ها بیشتر می شود.

کانال های من در حال حاضر شامل 15 کانال و دو آلارم است و آب استخراج شده از هر یک از این سازه های آبی به سمت شاهجوی سرازیر می شود و در نهایت مقدار زیادی آب برای کشاورزی در دشت فردوس تامین می کند. شاهجوی مذکور برای آبیاری اراضی دیم و کاهش میزان جذب و هدر رفت آب، مسافت تقریبی 35 کیلومتری را در این دشت طی می کند و در طول مسیر آب کدر می شود.

غار خونین

این غار در شمال شرقی روستای خونک و در ارتفاعات مشرف به روستا و در 20 کیلومتری جنوب شهر کین قرار دارد، زیرا از نظر زمین شناسی و مردم شناسی نشانه هایی از سکونت انسان در آن دیده می شود مانند نقاشی روی دیوار. ابزار سنگی به دست آمده از این غار به دوران موسترین یا پارینه سنگی میانی برمی گردد و قدمتی در حدود سی هزار سال دارد. جالب است بدانید که آثار زندگی در غار خونیک از دوره پارینه سنگی تا دوران اسلامی باقی مانده است.

رباط زردان

بنای رباط زردان در حدود 110 کیلومتری جنوب شرقی شهر قاین و در مجاورت روستای زردان قرار دارد. معماری بنا به دوره صفویه پیوند خورده است، اما آثار و شواهدی از دوران سلجوقی در آن دیده می شود: راهرویی به ارتفاع 9 متر در ضلع غربی حیاط مرکزی و سه راهرو در شمال. ضلع جنوبی و غربی منطقه اصلی آن است. این اثر تاریخی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و از اموال میراث فرهنگی است.