جاذبه های گردشگری کردستان؛ بهشتی در غرب ایران
مجله بست خدمات گردشگری – جاذبه های گردشگری کردستان به دلیل قرار گرفتن در غرب ایران و حضور در منطقه مرزی بسیار متنوع است. از مهم ترین شهرهای کردستان می توان به سنندج، مریوان و اورامان اشاره کرد که بیشترین جاذبه های گردشگری این استان را در خود جای داده اند.
جاذبه های گردشگری کردستان
شهرها و روستاهای کردستان آثار طبیعی و تاریخی فراوانی دارند. اکثر جمعیت این استان را کردها تشکیل می دهند و از آنجایی که فرهنگ متفاوتی دارد به نوعی جذابیت بیشتری برای گردشگران داخلی و خارجی برای سفر به این استان ایجاد می کند. در پایان لازم به ذکر است که بهترین زمان سفر به استان های غربی ایران فصل تابستان است. در این مطلب نگاهی انداختیم به مهم ترین جاذبه های گردشگری کردستان.
اورمان تخت
روستای اورمان تخت در جنوب شرقی شهرستان مریوان در استان کردستان قرار دارد. این روستا را هزار ماسوله نیز می نامند. چون معماری آن شبیه ماسوله است. حیاط هر خانه پشت بام خانه دیگری است اما با مساحت بیشتر. معماری اورمانات و سرسبزی این منطقه کوهستانی رویای بالا رفتن از پلکان بهشت را به تصویر می کشد.
خانه های این روستا از سنگ ساخته شده و اغلب به شکل پلکانی است. مردم منطقه بر این باورند که اورمان تخت زمانی شهری بزرگ بوده و از موقعیت خاصی برخوردار بوده است به همین دلیل از آن به عنوان تاج و تخت یا مرکز (حکومت) استان اورمان یاد کرده اند. جدای از جایگاه ویژه روستا از نظر معماری، موقعیت چشمه های آب، مراسم و آداب و رسوم خاص، وجود بقعه و مسجد پیر شالیار و به ویژه جمعیت و تعداد زیاد آن حکایت از اهمیت روستا دارد. منطقه از زمان ساسانیان. لباس کردی ترکیبی از رنگ و نقش است.
لباس مردم اورمانات هم کردی است. قبل از ورود پارچهها، کفشها و سایر منسوجات محلی خارجی به اقلیم کردستان، بیشتر پارچهها و کفشهای مورد نیاز آنها توسط بافندگان و خیاطان محلی بافته و تولید میشد. از محصولات هنری سنتی این روستا می توان به سوغات قالی، قالیچه، نمد، سبد و جویه اشاره کرد.
قلعه تاریخی بیجار قمچجای
قلعه قمشقایی بر روی یکی از کوه های مرتفع منطقه در چهل و پنج کیلومتری شهر بیجار قرار دارد. ارتفاع دیوارهای این قلعه به 200 متر می رسد و تنها راه اتصال قلعه به بیرون، راهروی باریکی است که به دست یک هنرمند ساخته شده است که به سختی یک نفر از آن عبور می کند. این قلعه بیش از 5000 متر مربع مساحت دارد و دارای مخازن آب زیادی است که در صخره حفر شده است و پناهگاه زیرزمینی آن به عمق 41 درجه به صورت تونلی از صخره حفر شده و به ته سنگ منتهی می شود. قلعه
قلعه بزرگ قمجکای در دوران اشکانیان و ساسانیان نیز مورد استفاده قرار می گرفت که همزمان با محاصره آتشکده آذر قشاب در تخت سلیمان (100 کیلومتری شمال این قلعه) توسط هراکلیوس امپراتور روم ویران شد. این قلعه از نظر قدمت بسیار حائز اهمیت بوده و در زمان های مختلف مورد استفاده اقوام مختلف بوده است. از این رو قلعه و قلعه قمچاجی یکی از با ارزش ترین و تاریخی ترین قلعه های ایران است.
دریاچه زریوار
تالاب های زیریبار به عنوان یک واحد اکولوژیکی و اکوسیستم آبی در کردستان پدیده ای بسیار زیبا و نادر است. زریوار که در یک دره طولی نسبتاً وسیع واقع شده است، از دو طرف غربی و شرقی توسط کوههای پوشیده از جنگل احاطه شده است. پوشش اراضی غالب در این منطقه باغات جنگلی نیمه متراکم و گونه غالب جنگلی بلوط ایرانی است و گونه های جنگلی دیگری مانند گلابی وحشی، زالزالک و بادام در دامنه ها و نقاط مختلف ظاهر می شوند.
بازار سنندج
بازار سنندج بازار بزرگی است که در مرکز شهر قرار دارد و تاریخ ساخت آن به دوران سلیمان خان اردلان در سال 1046 هجری قمری برمی گردد. نقشه بازار سنندج مستطیل بزرگی است و برخلاف تمام بازارهای خطی ایران، این بازار از اطراف میدان نقش جهان اصفهان الهام گرفته شده است. در وسط این مستطیل خانه های مختلفی قرار دارد که به دلیل احداث خیابان الخبل به دو قسمت مجزا تقسیم شده و امروزه بخشی از آن را آصف و قسمت دیگر را سنندجی می نامند. سقف بازار به صورت طاق و گنبد ساخته شده است و مصالح اصلی بازار سنگ، خشت و آجر است. اگرچه از بازار سنندج تنها سه دروازه قدیمی باقی مانده است که همچنان شامل مراکز خرید جدید است، اما این بازار همچنان از نظر تجاری جایگاه و ارزش خود را حفظ کرده است.
ساخت عامل پادشاه
کاخ وکیل الملوک سنندج به عنوان کاخ موروثی و شخصی خاندان وکیل که در تاریخ کردستان از مقامات حکومتی بودهاند، شناخته میشود و در دورههای بعدی به تدریج تکمیل شد.
حمام اختصاصی بزرگ داخل مجموعه توسط خانواده در مجموعه کاخ «وکیل الملک» که به پارک سپیدار متصل است مورد استفاده قرار می گرفت. این حمام دارای فضاهایی است که در تمام حمام های منطقه دیده می شود و به نظر می رسد این حمام همزمان با مجموعه کاخ وکیل به دوره زند ساخته شده است. استفاده از رنگ سفید در یک سطح بزرگ روی دیوارها و در قسمت های سرد و گرم حمام به چشم می خورد. نقوشی که برای تزیین سرویس بهداشتی استفاده می شود شامل اشکال هندسی، گیاهی و حیوانی است که بیشتر از نقوش طاووس استفاده می شود.
مسجد دومنار
مسجد دو مناره در بافت باستانی شهر سقز در محله میان قلعه و در دامنه تپه تاریخی نارین قلعه واقع شده است. این مسجد در محیطی آزاد ساخته شده و از چهار طرف باز است. بنا به روایات محلی، ساخت مسجد به زمان شیخ حسن مولین آباد، از عارفان و ریاضی دانان معروف عصر افشاریه برمی گردد. از طریق سنگفرش این مسجد که شباهت زیادی به اواخر افشاریه و ابتدای زندیه دارد، می توان تایید کرد که بنا مربوط به دوره افشاریه است و در دوره های بعد مرمت شده است.
مسجد سقز با دو مناره دارای پلانی تقریبا مربع است. در ساخت این مسجد از مصالحی مانند خشت خام، ملات سفالی، قلوه سنگ، آجر و چوب استفاده شده است. سردر این مسجد در ضلع غربی قرار دارد. ورودی دارای درب آجری با بافت گرهدار چینی، آجر و کاشی زرد است. بعد از درب ورودی، یک راهرو ارتباطی به ابعاد تقریبی 3×3.5 متر وجود دارد که از طریق آن با 9 پله می توان به پشت بام مسجد رسید. صحن مسجد دقیقاً در ضلع شرقی این راهرو قرار دارد و از دری جداگانه قابل دسترسی است. در ضلع جنوبی خیمه، علاوه بر محراب، دو راه ارتباطی دیگر وجود دارد که شکل دقیق محراب را دارند و به رواق جلوی مسجد منتهی میشوند. قطر دیوارهای این مسجد حدود یک متر و هفتاد سانتی متر است که در ضلع جنوبی و داخل محراب به وضوح دیده می شود. در ضلع شرقی رواق قبر یکی از ائمه مسجد به نام سید حکیم قرار دارد.
حوض مسجد دارای گنبد آجری با دهانه مدور و کف آن سنگفرش است. در سال های اخیر این مسجد و آب انبار آن به عنوان یک اثر ملی در فهرست آثار ملی کشور شناخته شده است. بر فراز مسجد دو مناره مرتفع و رفیع وجود دارد و به همین دلیل به مسجد دو مناره معروف است. برای تزیین مناره از کاشی و آجر استفاده شده است.
کلیسای سنندج
کلیسایی با زیربنای بیش از 1200 متر مربع به قدمت تاریخ ایران، بنایی که در گذشته محل عبادت مسیحیان بوده است. بنایی که قدمت آن به اواخر دوران صفویه در زمان شاه عباس دوم برمی گردد، زمانی که ارامنه توسط دولت عثمانی به ایران تبعید شدند، گروهی از آنها نیز در شهر سنندج زندگی می کردند و احتمالاً در همان زمان کلیسا را ساخته بودند . اما امروزه این بنای تاریخی در گوشه ای از زمان رها شده است.
غار کرافتو
غار کرفاتو مجموعه ای از زیبایی های طبیعی و تلاش انسان های قبلی برای غلبه بر طبیعت و زندگی بهتر و ایمن تر است. این اثر باستانی و تاریخی بر روی صخره ای مرتفع در حدود ۷۰ کیلومتری شمال غربی شهر دیواندر قرار دارد و با احتساب همین فاصله در شرق شهر سقز واقع شده است. غار کارفاتو نوعی غار آهکی طبیعی است و به احتمال زیاد در دوره سوم زمین شناسی شکل گرفته است.
در گذشته در اثر استقرار اقوام مختلف، تغییرات، دگرگونیها و تجاوزاتی در غار به وجود آمد و فضاهایی بهصورت اتاقهای روی هم، دالانها، دالانها و غیره به وجود آمد. به وجود آمده و به همین دلیل غار کرفتو در بین غارهای دست ساز شهرت خاصی دارد و این شهرت بی دلیل نیست زیرا این غار از نظر معماری منحصر به فرد است. ارتفاع ورودی غار (ورودی فعلی) از بالای تپه حدود 20 تا 25 متر است که در گذشته مسیر نسبتاً سخت و دشواری در پشت کوه و صخره بیرونی بوده و بازدیدکنندگان را به داخل هدایت میکرد. این غار با قرار دادن تعدادی سنگ کاری و استفاده از پلکان، ورود به آن را برای علاقه مندان دشوار کرده است.
حرف آخر
برای گشت و گذار در کردستان باید چندین روز یا چند هفته آزاد باشید. شما می توانید از زیبایی های طبیعی و مکان های تاریخی زیادی در این استان دیدن کنید. در طول سفر حتما غذاها و دسرهای محلی کردستان را امتحان کنید و همیشه دوربین همراه خود داشته باشید.