علت حساسیت به بادمجان چیست و چگونه درمان میشود؟
مجله بست | خدمات بهداشتی – گاهی اوقات حتی غذاهای ساده نیز می توانند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک در بدن فرد شوند و مشکلات مختلفی را ایجاد کرده و منجر به مرگ شوند. حساسیت به بادمجان یکی از شایع ترین انواع آلرژی های غذایی است که در این مقاله با علل، علائم و روش های درمان آن آشنا می شویم.
آلرژی غذایی
به طور کلی، آلرژی غذایی به واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن در برابر غذاهایی گفته می شود که اغلب بی خطر یا حتی برای بدن مفید هستند و می توانند ارثی یا اکتسابی باشند. بسیاری از پزشکان توصیه می کنند از دادن غذاهایی که ممکن است باعث ایجاد حساسیت شوند به نوزادان، به ویژه کودکان زیر یک سال، خودداری کنند. این ترکیبات شامل انواع توت ها، مرکبات، شیر گاو، زرده تخم مرغ، سویا، گندم (گلوتن)، بادام زمینی، مغزهای درختی مانند گردو، پسته، کنجد، گوجه فرنگی و بادمجان است.
علت حساسیت به بادمجان
بادمجان یکی از مقوی ترین غذاهای تابستانی است که در تمام فصول سال یافت می شود و می توانید انواع غذاهای خوشمزه را با آن تهیه کنید. در هر 100 گرم بادمجان، 30 کالری انرژی، 92 گرم آب، 2 گرم چربی و 6 درصد نشاسته، علاوه بر ویتامین های A، B، C، کلسیم، پتاسیم، فسفر، آهن و فیبر وجود دارد. در متون به آن حلم الفقرا گفته شده است که گوشت فقرا است.
بسیاری از غذاها به دلیل وجود پروتئین های خاصی در ساختارشان می توانند در افراد مختلف باعث ایجاد حساسیت شوند. ماده ای که در بادمجان ممکن است باعث ایجاد حساسیت شود، هیستامین است. به همین دلیل، خوشبختانه و با وجود شیوع نسبتاً بالایی که دارد، حساسیت به بادمجان مشکلات جدی یا کشنده ای ایجاد نمی کند. با این حال، افراد باید از عوارضی مانند شوک آنافیلاکتیک آگاه باشند. بسیاری از مردم همچنین معتقدند که دانه بادمجان باعث ایجاد حساسیت می شود. اما هیستامین بیشتر در گوشت بادمجان به جای دانه های آن یافت می شود.
علائم حساسیت به بادمجان
- احساس سوزش در دهان یا گلو
- خارشدار
- تورم دستها، پاها یا صورت، بهویژه تورم اطراف لبها و دهان
- کهیر
- سرفه
- حالت تهوع
- مشکلات گوارشی مانند اسهال، درد شکم و نفخ
- حساسیت پوستی (در صورت تماس پوست با بادمجان)
این علائم معمولاً چند دقیقه تا چند ساعت پس از خوردن بادمجان در افراد ظاهر می شود. می توان گفت که آلرژی به بادمجان اغلب در دوران کودکی بروز می کند، اما در صورت عدم کنترل و درمان، در بزرگسالی تشدید می شود.
درمان حساسیت به بادمجان
درمان پزشکی
اگر پس از انجام آزمایش خون و آزمایش پوست، متخصص آلرژی آلرژی به بادمجان را تایید کرد، اولین قدم حذف کامل بادمجان از رژیم غذایی فرد است. علاوه بر بادمجان از مصرف سایر گیاهان تیره شب بو مانند گوجه فرنگی، فلفل، سیب زمینی سفید، گوجه فرنگی، پیپینا و ادویه هایی مانند پاپریکا، فلفل قرمز و پودر چیلی خودداری کند.
در بیشتر موارد، آلرژی به بادمجان با داروهای ضد حساسیت ساده مانند آنتی هیستامین ها درمان می شود، اما اگر برای اولین بار و بدون سابقه به طور ناگهانی علائم آلرژی را تجربه کردید، یا اگر علائم با آنتی هیستامین از بین نرفت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید توجه داشته باشید که در صورت بروز آنافیلاکسی، باید سریعاً به وضعیت شما رسیدگی شود زیرا آنافیلاکسی کشنده و بسیار جدی است.
درمان خانگی
1. بادمجان را از رژیم غذایی حذف کنید
می توان گفت ساده ترین راه برای مقابله با حساسیت به بادمجان، حذف این ماده غذایی از رژیم غذایی است.
2. ویتامین C و ویتامین E مصرف کنید
مصرف ویتامین C و ویتامین E به دلیل بهبود عملکرد سیستم ایمنی و تقویت آن می تواند به طور کلی عامل حساسیت زا را از بین ببرد. غذاهای غنی از ویتامین E عبارتند از روغن زیتون، کلم بروکلی، اسفناج، میگو، بادام، آووکادو، تخمه آفتابگردان و غیره.
3. افزایش میزان اسید معده
افزایش میزان اسید معده به منظور هضم بهتر بادمجان (استفاده از مکمل های بتائین هیدروکلراید) می تواند منجر به کاهش آلرژی شود.
4. مصرف موز
خوردن موز می تواند علائم حساسیت به بادمجان را در افراد کاهش دهد. به خصوص عوارضی مانند خارش یا مشکلات بلع. البته باید مراقب باشید که موز آلرژی را درمان نکند. حتی تا حدودی علائم را کاهش می دهد.
5. روغن کرچک
استفاده منظم از روغن کرچک. به این ترتیب، نوشیدن یک لیوان آب با 5 تا 10 قطره روغن کرچک می تواند با ایجاد یک لایه محافظ روی دیواره معده از بروز آلرژی پیشگیری کرده یا حداقل آن را کاهش دهد.
6. ویتامین B5
ویتامین B5 یا اسید پانتوتنیک می تواند اثرات ضد حساسیت داشته باشد. منابع غنی این ویتامین عبارتند از: قارچ، تخم مرغ، آووکادو، ماهی های روغنی مانند سالمون و پنیر و همچنین گوشت گاو، گوساله و مرغ.
7. طب سوزنی
طب سوزنی. البته این روش باید توسط فرد آموزش دیده و متخصص انجام شود تا بدون عارضه و تا حد امکان در زمینه حساسیت های غذایی به خصوص بادمجان موثر باشد.
8. مصرف روغن بذر کتان
روغن کتان به دلیل ترکیبات ضد حساسیت آن می تواند به کاهش حساسیت به غذاهای مختلف از جمله بادمجان کمک کند.
حساسیت به بادمجان در مادران باردار و شیرده
به طور کلی علائم و روش های درمان برای کودکان و بزرگسالان یکسان است، اما باید این نکته را نیز در نظر گرفت که اگر مادر سابقه آلرژی به خصوص آلرژی غذایی دارد، باید از خوردن هر گونه ماده حساسیت زا در دوران بارداری از آلرژی غذایی تا آلرژی خودداری کند. کودک آینده شما از دوران جنینی همچنین تغذیه با شیر مادر می تواند با تقویت سیستم ایمنی کودک در پیشگیری از آلرژی غذایی موثر باشد. زیرا شیر خشک به هر حال یک محصول مصنوعی است و ترکیبی متفاوت از شیر مادر دارد.
از جمله نکات مهم دیگر می توان به این نکته اشاره کرد که در دوران شیردهی برای اطمینان از دریافت تمام مواد مورد نیاز کودک باید از 15 روزگی قطره ویتامین A و از 6 ماهگی روزانه قطره آهن و مولتی ویتامین مصرف کنید. آن را به طور منظم به کودک خود بدهید. مکمل های پروبیوتیک برای کودکان نیز در داروخانه ها موجود است که با افزایش باکتری های مفید روده و تقویت دستگاه گوارش به هضم هر چه بیشتر غذا کمک می کند و در نهایت با تجزیه کامل پروتئین ها عامل ایجاد حساسیت از بین می رود.
توصیه هایی برای افرادی که به بادمجان حساسیت دارند
- تا حد امکان از مصرف بادمجان و سایر مواد ذکر شده خودداری کنید.
- حتما برچسب تغذیه را بررسی کنید
- در رستوران دقت کنید که بادمجان، فلفل و سایر غذاهای حساسیت زا در غذا نباشد.
- سعی کنید تا حد امکان هوشمندانه از جایگزین های مناسب استفاده کنید تا دچار آلرژی نشوید.
علاوه بر موارد فوق به نکات زیر نیز توجه کنید
توصیه های پزشک خود را جدی بگیرید
اگر برای اولین بار به بادمجان حساسیت دارید، ممکن است پزشک یک تزریق کننده آدرنالین تجویز کند که باید همیشه همراه خود داشته باشید. اگر علائم خفیف حساسیت به بادمجان را دارید، می توانید با مصرف داروهایی مانند بنادریل یا دیفن هیدرامین که نیازی به تجویز پزشک ندارند، علائم را تسکین دهید.
به طور جدی سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید
یکی از مهم ترین راه های مقابله با هر گونه حساسیت غذایی، تقویت سیستم ایمنی بدن است. علاوه بر ویتامین های C و E موجود در میوه ها و سبزیجات مانند لیمو، اسفناج و آووکادو که برای تقویت سیستم ایمنی بدن کار می کنند، نقش پروبیوتیک ها را دست کم نگیرید. به دلیل وجود باکتری های مفیدی مانند لاکتوباسیل ها، پروبیوتیک ها می توانند عوارض آلرژی غذایی به ویژه عوارض گوارشی مانند اسهال، نفخ و درد شکم را برطرف کنند. بنابراین سعی کنید روزانه 3 فنجان ماست بخورید.
حرف آخر
به طور کلی با توجه به اینکه حدود 6 درصد از کودکان و 4 درصد از بزرگسالان از حساسیت غذایی (نه لزوماً بادمجان) رنج می برند، تمامی توصیه های ذکر شده مهم و کاربردی خواهد بود. همیشه باید عوارض جانبی شدید آلرژی ها مانند آنافیلاکسی را در نظر داشته باشید تا این موضوع بی اهمیت را از دست ندهید. علائم آنافیلاکسی عبارتند از: خس خس سینه، تنگی نفس و مشکل در تنفس، تورم گلو و زبان، تورم صورت، حالت تهوع، استفراغ، بثورات پوستی، سرگیجه، نبض ضعیف و در نهایت مرگ! در نگاه اول، مرگ بر اثر خوردن بادمجان ممکن است غیر قابل باور به نظر برسد. اما فراموش نکنید که غیرممکن نیست تجربه شما از حساسیت به بادمجان و سایر غذاها چیست؟ سوالات و تجربیات خود را از طریق بخش “ارسال نظر” با مخاطبان مجله بست در میان بگذارید. همچنین پیشنهاد می کنیم مقاله حساسیت به لوبیا یا آلرژی به حبوبات چیست؟ از سری مقالات سلامت نجم نیز بخوانید.