راهنمای بازدید از غار دیواندره

مجله بست خدمات گردشگری – شهر دیوان دره یکی از شهرهای زیبای استان کردستان است که در ۹۹ کیلومتری شمال شرقی شهر سنندج قرار دارد. این شهر زیبا دارای جاذبه های گردشگری بسیاری از جمله غارهای مختلف به نام های قرباش قشلاق، غار قلوشه و غار کرفتو است. مهمترین این غارها به غار کافتو یا غار دواندر معروف است.

غار دواندری

غار دیواندره یک غار آهکی و یکی از غارهای بی نظیر جهان است. در این غار نمونه هایی از کنده کاری های اجداد ما را مشاهده می کنید. به دلیل وجود این آثار و مجسمه های ارزشمند، این غار به عنوان یکی از ارزشمندترین آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. طول این غار زیبا و منحصر به فرد که در 31 کیلومتری شمال غربی دیوان دره قرار دارد، حدود 750 متر و ارتفاع آن از یک تا 17 متر است. این غار بزرگ‌ترین غار ایران است که دارای معماری و کنده کاری دست بشر است. معماری داخلی این غار که توسط مجسمه سازان توانای گذشته طراحی و تراشیده شده است شامل چهار طبقه شامل یک راهرو اصلی، چندین دالان فرعی با شاخه های مختلف و تعدادی اتاق است. اتاق های این غار از طریق یک راهروی مرکزی به یکدیگر متصل می شوند.

معماری غار

هر طبقه دارای راهروهای باریک با شاخه های مختلف و اتاق های مجزا است. در اتاق های غار دواندره تزیینات مختلفی از افراد، سنگ ها و گیاهان روی دیوارها را مشاهده می کنید که زیبایی غار را دو چندان می کند. جالب است بدانید که اتاق های این غار به گونه ای ساخته شده که از نور بیرونی بهره می برد. اتاق‌های این غار معمولاً دارای پنجره‌ها و حتی چفت‌هایی بر در و پنجره‌ها هستند. موقعیت جغرافیایی غار به دلیل وجود باد، فضای داخلی غار را در زمستان گرم و در تابستان خنک می کند. بر اساس شواهد موجود، این غار بزرگتر از آنچه امروز می بینیم بوده است.

برای علاقه مندان به غار نوردی: غار علیصدر، بزرگترین غار آبی جهان، غار عجیب، جذاب و شگفت انگیز خوربوس قشم و غار سیهولان، دومین غار آبی بزرگ جشور.

کتیبه یونانی

زیباترین قسمت غار دیواندره در طبقه سوم دیده می شود. در یکی از اتاق های طبقه سوم غار، کتیبه ای یونانی روی سر دیده می شود که به الهه یونانی اختصاص دارد و جملاتی در آن بر تقدس اتاق تاکید دارد. برخی معتقدند که این کتیبه مربوط به الهه یونانی هیراکس است. اگرچه این کتیبه در طول زمان آسیب قابل توجهی دیده است، اما هنوز قطعات آن قابل تشخیص است و همچنان توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. محققان بر این باورند که وجود چنین کتیبه ای می تواند دلیلی بر مقدس بودن غار برای پیشینیان باشد و به همین دلیل این غار به معبد الهه یونانی نیز معروف است.

غار را کشف کنید

این غار در دوران سوم زمین شناسی شکل گرفته است. اما اولین قسمت های این غار در سال 1318 کشف و به عنوان یک اثر ارزشمند ملی به ثبت رسید. به گفته محققان تاریخچه این غار به زمان سکونت انسان در غار یعنی به دوران ماقبل تاریخ برمی گردد. اما می توان در این غار تغییر و دگرگونی ناشی از سبک زندگی و تأثیر اعمال مختلف در دوره های مختلف تاریخی را مشاهده کرد. کشف ظروف باستانی در این غار مؤید این است که مردم در زمان سلجوقیان و اشکانیان در این غار زندگی می کردند. علائم و نشانه های روی دیواره غار نشان می دهد که بسیاری از قسمت های غار برای مدت طولانی زیر آب بوده است. علاوه بر این گذر زمان و اتفاقات رخ داده در غار دواندر (غار کرفتو) باعث شده تا برخی از جزئیات آن از بین برود، اما هنوز هم معماری غیرعادی غار دیده می شود.

متاسفانه هنوز نقشه کاملی از این غار ثبت نشده است. تغییر وضعیت غار و وجود معابر مختلف با انشعاب های فراوان باعث شده است که بسیاری از نقاط غار دواندر همچنان ناشناخته بماند. دسترسی به برخی از قسمت های غار بسیار دشوار است. به طوری که محققان برای ترسیم شکل کلی آن باید از قسمت های مختلف آن بگذرند.

امروزه برای سهولت دسترسی گردشگران به بیرون و داخل غار از پله های چوبی یا پله های سنگی به صورت پله استفاده می شود تا با سفر به این مکان از زندگی نیاکان خود مطلع شویم. با توجه به اینکه نیاکان ما از هیچ ابزار صنعتی برای ساخت گذرگاه ها و اتاق های کنده کاری شده استفاده نمی کردند، دیدن معماری در این غار می تواند باعث شگفتی گردشگران شود. وجود آثار هنری حاصل از کنده کاری های انجام شده بر روی دیواره های غار بیانگر حس زیبایی شناسی نیاکان ماست.

چگونه به غار دیواندره برویم؟

برای رسیدن به این غار باید دیوان دارا را به عنوان مقصد خود انتخاب کنید.

• مسیر اول: از جاده سنندج – سقز استفاده کنید. پس از عبور از دیواندره در 37 کیلومتری دیواندره به سمت سقز، تابلوهایی شما را به سمت غار دیواندره (غار کرفتو) راهنمایی می کنند.
• مسیر دوم: اتوبان تهران – زنجان هم جاده مناسبی است. اگر از تهران یا شهرهای اطراف آن به سمت این غار می روید، پس از رسیدن به زنجان، از جاده بیجار به سمت دیوان دره حرکت کنید.
• روش سوم: وی از طریق آذربایجان شرقی از طریق تبریز، عجب شیر، بیناب ملاکان، میاندواب، بوکان و سقز به غار رفت.
• راه چهارم: می توانید با سفر از طریق آذربایجان غربی از طریق ارومیه، مهاباد، بوکان، سقز به غار بروید.

پارکینگ در اطراف غار علاوه بر پمپ بنزین و ایستگاه های استراحت در دسترس است. همچنین برای راحتی گردشگران و خرید مایحتاج اولیه، مغازه های کوچکی در اطراف وجود دارد. لازم به ذکر است که برای دیدن غار باید بلیط تهیه کنید. این غار حدود 100 متر از سطح زمین ارتفاع دارد، بنابراین برای رسیدن به داخل غار باید 180 پله را طی کنید.