معرفی جاذبه های گردشگری خوزستان

مجله بست خدمات گردشگری – جاذبه های گردشگری خوزستان طی سالیان متمادی دستخوش تغییرات زیادی شده است. مردم خوزستان به دلیل موقعیت جغرافیایی خود همواره فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته اند. بهترین زمان برای بازدید از اماکن تاریخی و دیدنی خوزستان زمستان و اوایل بهار است. در این مطلب نگاهی انداختیم به مهم ترین جاذبه های گردشگری خوزستان.

قبر یعقوب لیث

یعقوب لیث صفری (رادمان پور ماهک)، سردار معروف و شجاع ایرانی، بنیانگذار سلسله صفاریان در ایران است و در زمان سلطنت او بود که زبان فارسی احیا شد. آرامگاه یعقوب لیث صفری با گنبد مخروطی شیاردار در شمال شرقی روستای شاه آباد در 10 کیلومتری جاده دزفول به شوشتر در استان خوزستان قرار دارد شهر جندی شاپور گورستانی با آثار باستانی در اطراف قبر وجود دارد که نشان از قدمت این اثر دارد.

گنبد مخروطی بقعه یکی از بهترین انواع گنبدهای مخروطی شکلی است که در خوزستان یافت می شود. شکوه و زیبایی نمای گنبد از دور نشان می دهد که این مقبره زمانی برای شخص بزرگی ساخته شده است. بنای حرم دارای یک ورودی است و سطح داخلی حرم را از سطح بیرونی آن جدا می کند. سازه اصلی بنا خشت خام و دارای نقش برجسته و ملات گچ و خاک است.

شهر سوس

شهر باستانی شوش روزگاری محل تلاقی دو تمدن مهم بوده است که هر کدام تأثیر خود را بر دیگری گذاشته است، یکی تمدن دشت رودخانه مرکزی و دیگری تمدن خود فلات ایران. قرار گرفتن این منطقه در شمال خلیج عربی و نیز مجاورت آن با میانرودان در پیدایش این موقعیت خاص تأثیر عمده ای داشت. شوش در دوره هخامنشیان شکوه سابق خود را بازیافت و چهار راه شرق و غرب شد. با توجه به اهمیت شهر سوس و موقعیت جغرافیایی و سیاسی متمایز آن، بسیاری از جاده ها به ویژه جاده بزرگ معروف به «جاده سلطنتی» این شهر را به نقاط مختلف جهان پیوند می داد.

دریاچه شادجان

تالاب شادجان در جنوب استان خوزستان و جنوب شهرستان شادجان قرار دارد. وسعت این تالاب ها 400 هزار هکتار است که 296 هزار هکتار آن مناطق حفاظت شده است. تالاب بین المللی شادجان یکی از بزرگترین تالاب های ایران است. این تالاب ها در استان خوزستان قرار دارند. در همایش جهانی تالاب ها که در رامسر برگزار شد، مقرر شد سه تالاب شادگان، خرموسی و خورلامیه به نام تالاب شادگان شناخته شوند.

تالاب بین المللی شادگان به عنوان یک تالاب مهم بین المللی شناخته می شود که با وجود تنوع زیستی غنی و جاذبه های گردشگری فراوان، متاسفانه هنوز در کشور و حتی استان خوزستان چندان شناخته شده نیست. این تالاب ها با وجود نعمت ها و پتانسیل های بی شماری که دارند، هرگز شاهد توسعه و نوزایی چشمگیر نبوده اند و تاکنون همه برنامه ها برای آن ها در حد یک آرزو و رویا باقی مانده است. در عین حال با توجه به شرایط منحصر به فرد این تالاب، حتی سرمایه گذاران خارجی نیز برای توسعه آن ابراز علاقه کرده اند.

وسعت تالاب شادجان بیش از 450 هزار هکتار است که متاسفانه به دلیل عدم توجه به کارکردهای زیست محیطی در اجرای طرح های توسعه صنعتی، راه سازی و … خشکسالی منجر به کاهش میزان آب ورودی شد. به دلیل احداث سدها و غیره و همچنین کاهش آب ورودی به کارون و ذخیره و انتقال این آب رودخانه به مناطق دیگر، آبراهه واقع در جنوب اهواز و در فصل زمستان با افزایش آب رودخانه و. تامین آن و در اصل جایگزین آب شیرین در تالاب ها شده است، خشک شده است، تالاب شادجان آبراه حیاتی است. محرومیت و دلایل دیگر باعث کاهش بیش از حد وسعت این تالاب ها شده است.

معبد زیگورات غازنبیل

چغازنبیل در سال 1979 توسط یونسکو در فهرست میراث جهانی قرار گرفت. این محوطه یکی از معدود آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی است. اهمیت این محوطه تاریخی به عنوان مهمترین آثار باقی مانده از دوران ایلامی با قدمت 3000 ساله، علاوه بر ویژگی های طبیعی آن، عوامل موثری در ثبت این مجموعه به عنوان میراث جهانی بوده است. فرسایش طبیعی و خسارات ناشی از جنگ ایران و عراق خسارات زیادی به این شهر باستانی وارد کرد.

به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر این محوطه، در سال 1377 توافقنامه ای بین سازمان میراث فرهنگی ایران، یونسکو، بنیاد اعتماد ژاپن و موسسه فرانسوی کریتره (موسسه بین المللی حفاظت از بناهای گلی) برای اجرای یک مطالعه منعقد شد. طرح حفاظت و مرمت محوطه تاریخی چغازنبیل در زمینه های مختلف علمی. در چارچوب اجرای این طرح، پایگاه دائمی تحقیقاتی شامل آزمایشگاه، بخش حفاظت و مرمت، کتابخانه، بخش کامپیوتر و بخش مطالعات سفال در قسمت اداری موزه هفتپه ایجاد و تجهیز شد.

در بین النهرین، مردم معتقد بودند که خدایان بسیاری وجود دارند که جهان را کنترل و اداره می کنند و هر شهری خدایی دارد که از آن محافظت می کند. در مرکز شهر، مردم معبدی برای سکونت خدایان می ساختند که گاهی به شکل زیگورات بود. معابد کوچکتری نیز ساخته شد تا مردم بتوانند هدایا و هدایای خود را به خدایان تقدیم کنند.

زیگورات این بنای هرمی شکل است که از چندین طبقه ساخته شده و با چندین پله به طبقات بالایی رسیده است. زیگورات ها در بین النهرین قدمت چند هزار ساله دارند و بین سال های 2200 تا 550 قبل از میلاد ساخته شده اند. سه نظریه در مورد وجود زیگورات ها وجود دارد: اول اینکه آنها برای محافظت از گندم در برابر سیلاب های بهاری ساخته شده اند. ثانیاً این زیگورات‌های عظیم تقلیدی از کوه‌های مقدس اطراف فلات ایران بودند. بنابراین، اگرچه ایجاد این بناها در بین النهرین بوده است، اما الهام آنها ایران بوده و معنای خود را از این سرزمین گرفته است. بر اساس نظریه سوم، که البته مشهورترین است، زیگورات به عنوان نردبانی برای صعود به بهشت ​​عمل می کرد.

پس از گذشت چندین هزار سال هنوز برخی از این زیگورات ها وجود دارد، به عنوان مثال زیگورات در جنوب بین النهرین و زیگورات چغازانپیل در ایران. زیگورات اور که در سال 2110 قبل از میلاد ساخته شده است قدیمی ترین و زیگورات غازانبیل بزرگترین زیگورات جهان است.

گروه آبشار شوشتر

گروه آسیاب ها و آبشارهای شوشتر یکی از بارزترین نمونه هایی است که در قدیم برای استفاده بهینه از آب مورد بهره برداری قرار می گرفت. این منطقه مجموعه ای از سدها، تونل ها، کانال های فرعی و آسیاب های آبی است که یک مجموعه اقتصادی-صنعتی و بخشی از مجموعه بزرگی از سازه های آبی شوشتر است که بارها در کتب تاریخی به آن اشاره شده است. اساس کار این مجموعه این است که سد گریگر رودخانه را مسدود می کند و سطح آب را بالا می برد تا از سه تونل حفر شده به داخل صخره آب بکشد.

تونل‌های سه‌گانه آب را به داخل مجموعه هدایت می‌کنند و به کانال‌های متعددی تقسیم می‌شوند که پس از چرخش چرخ آسیاب، آب را به‌صورت آبشاری به محوطه‌ای حوض‌مانند می‌رسانند. یکی از بارزترین ویژگی های گروه آسیاب ها و آبشارها نزدیک بودن آن به بافت تاریخی شهر شوشتر است. این منطقه علاوه بر مصارف صنعتی، آب مورد نیاز ساکنان را در روزهای قطعی آب نیز تامین می کند. ویژگی بصری زیبا و منحصربفرد موجود در این مجموعه که جلوه خاصی به آن بخشیده است این است که آب حاصل از آسیاب به شکل آبشارهای مصنوعی زیبا به محوطه ای حوض مانند سرازیر می شود و منظره ای چشم نواز و چشم نواز را به همه می بخشد. بیننده

دریاچه صنوبر بزرگ

هور بزرگ یا تالاب هویزه بزرگ (هویزه هور) بزرگ‌ترین مرداب (تالاب) استان خوزستان و یکی از بزرگ‌ترین تالاب‌های داخلی ایران است که در غرب استان خوزستان در انتهای رودخانه کرخی واقع شده است. منطقه مرزی دشت آزادگان.

این تالاب ها از آب اضافی رودخانه های کرخه، دورچ و اروندرود تشکیل شده اند. وسعت این تالاب ها که از سوی اداره کل محیط زیست خوزستان تعیین شده است، حدود 118 هزار هکتار است که حدود یک سوم آن در ایران و بقیه در عراق است. عمق این دریاچه در سواحل کم است اما به تدریج در وسط به چندین متر می رسد.

تمام باتلاق پوشیده از گیاهانی مانند نی، گاجان (چولان)، لوی، بردی، تایر تیساک است که هر چه به عمق آنها می رویم بالاتر می روند تا دید محدود شود. در هور گونه هایی از گیاهان شناور نیز وجود دارد مانند گیاه نیلوفر آبی که ریشه در آب دارد و به صورت شناور در سطح یا قسمتی از آب زندگی می کند. در ساحل هوار گیاهانی مانند سرمه، کاهوی وحشی، سورگوم بیابانی و غیره می رویند.

تنوع پستانداران در این تالاب ها محدود است، اما با این وجود آنها تأثیرات عمیقی بر ساختار زندگی انسان دارند. یکی از پستانداران قناری معروف در منطقه مرداب، گاومیش است که به صورت محلی زندگی می کند و بیشتر اوقات خود را در مناطق ساحلی مرداب می گذراند. از دیگر پستانداران می توان به خوک، سگ آبی و خفاش اشاره کرد.

این دریاچه از نظر اندازه و نوع پرندگان نیز بسیار چشمگیر است. مرداب الزعیم یکی از زیستگاه های حساس و مهم پرندگان آبزی مهاجر و محلی منطقه از جمله اردک، باقرقره، درنا و انواع پرندگان آبی است. از گونه های کمیاب تالاب ها می توان به میوه خوار، عقاب آفریقایی، غاز، غاز پیشانی سفید و اردک مرمری نیز اشاره کرد. در مجموع بیش از 12 گونه ماهی در هوار زندگی می کنند که از آن جمله می توان به قهوه ای، اناز، جتن، حمری، شلاج، آمور، برزم، بایه و کپور نقره ای اشاره کرد.

پل سفید اهواز

پل سفید اهواز یا پل معلق نام یکی از پل های شهر اهواز است که یکی از نمادهای این شهر نیز به شمار می رود. این پل در سال 1315 بر روی رودخانه کارون ساخته شده و از دو طاق بتنی به طول 12 و 20 متر تشکیل شده است.

مهندس آلمانی و همسر مهندسش شروع به ساخت این پل کردند و تا مرحله نصب یکی از هلال ها کار را با موفقیت پیش بردند اما انگلیسی ها که در آن زمان بر شرکت نفت حکومت می کردند تجهیزات و ابزارآلات را در اختیار پل سازان قرار دادند. از جمله جرثقیل که اولین هلال را با آن بالا بردند و گره زدند متوجه شدند این اقدام بریتانیا باعث مرگ مهندس آلمانی سازنده پل شد. اما پس از مدتی سرانجام با استفاده از ساده ترین ابزار ممکن در آن زمان و با استفاده از چند میخ به جای جرثقیل، هلال دوم بر روی اسکلت پل نصب شد و ساخت و ساز به پایان رسید و پل آماده تحویل و بهره برداری شد. .

آزمایش پل چهار ساعت و نیم به طول انجامید و سرانجام در 30 شهریور 1315 با بیش از هفت ماه تاخیر و با گارانتی بیست و چهار ماهه و عمر مفید پنجاه سال تحویل شد.